พื้นที่ลุ่มน้ำโขงที่อยู่ในประเทศไทยประมาณ 178,080 ตร.กม. ประกอบด้วยลุ่มน้ำกก ลุ่มน้ำโตนเลสาป ลุ่มน้ำโขง (เหนือ) ลุ่มน้ำโขง(ตะวันออกเฉียงเหนือ) ลุ่มน้ำมูล และลุ่มน้ำชีพื้นที่ดังกล่าวครอบคลุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

แม่น้ำโขงในภาคเหนือไหลจากประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวเข้าสู่พรมแดนไทยลาวที่ตำบลเวียง อำเภอเชียงแสน จังหวัดเชียงรายไหลเรื่อยไปจนถึงตำบลม่วงยาย อำเภอเวียงแก่นจังหวัดเชียงราย ก่อนไหลวกเข้าสู่ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวอีกครั้ง

สภาพภูมิประเทศของลุ่มน้ำโขง (ภาคเหนือ) มีพื้นที่ 10,183 ตร.กม. พื้นที่ลุ่มน้ำส่วนใหญ่ครอบคลุมพื้นที่จังหวัดเชียงรายและพะเยา ลุ่มน้ำโขง (เหนือ) มีอาณาเขตติดต่อ คือ ทิศเหนือติดกับสาธารณรัฐแห่งสหภาพพม่า และสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ทิศใต้ติดกับลุ่มน้ำยม ทิศตะวันออกติดกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว และทิศตะวันตกติดกับลุ่มน้ำแม่กก สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปของลุ่มน้ำโขง (เหนือ) ล้อมรอบไปด้วยเทือกเขา มีระดับความสูงระหว่าง 300-1,550 ม.รทก. เทือกเขาที่สำคัญ ได้แก่ เทือกเขาดอยภูลังกา ดอยสันปันน้ำ ดอยแม่สุก ดอยขุนแม่ต๋ำและดอยขุนแม่ต๋อม เป็นต้น

ส่วนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือแม่น้ำโขงไหลจากประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวเข้าสู่พรมแดนไทยลาวที่ตำบลปากตม อำเภอเชียงคาน จังหวัดเลยไหลเรื่อยไปจนไปถึงตำบลโขงเจียม อำเภอโขงเจียมจังหวัดอุบลราชธานีโดยมีพื้นที่ลุ่มน้ำทั้งหมดรวมประมาณ46,932 ตร.กม. ครอบคลุมพื้นที่จังหวัดเลยหนองคายอุดรธานีหนองบัวลำภูสกลนครนครพนมมุกดาหารอำนาจเจริญและจังหวัดอุบลราชธานี

สภาพภูมิประเทศของลุ่มน้ำโขง (ตะวันออกเฉียงเหนือ) มีอาณาเขตติดกับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาวทางทิศเหนือ ทิศใต้ติดกับลุ่มน้ำป่าสัก ลุ่มน้ำชี และลุ่มน้ำมูล ทิศตะวันออกติดกับประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว และทิศตะวันตกติดกับลุ่มน้ำน่านโดยทั่วไปจัดเป็นพื้นที่ราบสูง มีระดับอยู่เหนือระดับน้ำทะเลปานกลางระหว่าง 100-200 ม.รทก. มีเทือกเขาทางด้านทิศใต้และทิศตะวันตกของลุ่มน้ำ เทือกเขาที่สำคัญ คือ เทือกเขาเพชรบูรณ์ เทือกเขาดงพญาเย็น เทือกเขาภูพาน และเทือกเขาพนมดงรัก ทำให้พื้นที่ของลุ่มน้ำด้านทิศตะวันตกและทิศใต้มีแนวเขาเป็นตัวแบ่งเขต สภาพภูมิประเทศมีความลาดเทจากด้านทิศใต้ไปทางทิศเหนือ และเป็นแหล่งกำเนิดของแม่น้ำที่สำคัญหลายสาย ได้แก่ แม่น้ำเลย แม่น้ำโมง แม่น้ำสวย ห้วยหลวง แม่น้ำสงคราม และห้วยน้ำก่ำ (กรมทรัพยากรน้ำ, 2547) สำหรับพื้นที่ครอบคลุมของลุ่มน้ำโขงในพื้นที่ฝั่งขวาของแม่น้ำโขงในประเทศไทยจำแนกตามขอบเขตตำบลที่อยู่ในรัศมี 15 กิโลเมตรจากแม่น้ำโขง

ตารางรายละเอียดพื้นที่ศึกษาจำแนกตามจังหวัดและขอบเขตลุ่มน้ำหลัก

ที่มา: สำนักงานทรัพยากรน้ำแห่งชาติ 2565