สำรวจและเก็บข้อมูลปฐมภูมิในพื้นที่เป้าหมาย 8 จังหวัด เพื่อการบ่งชี้ ยืนยันพื้นที่ที่มีความสำคัญต่อผลผลิตประมง วงจรชีวิต การผสมพันธุ์ การวางไข่ การขยายพันธุ์ตามธรรมชาติ การอพยพย้ายถิ่น การหลงฤดู และการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ และการเก็บแหล่งอาหารของปลาในช่วงฤดูน้ำหลากและฤดูแล้ง

จุดเก็บตัวอย่างปลา และแพลงก์ตอนในภาคสนามใน 8 จังหวัด

การศึกษาการอพยพ (Migration) และการแพร่กระจาย (Distribution) ของปลาในแม่น้ำโขงทั้ง
8 จังหวัด เพื่อติดตามผลกระทบว่าโครงการได้ส่งผลกระทบทำให้เกิดการขาดความเชื่อมต่อ หรือขัดขวางเส้นทางการอพยพของปลาในแม่น้ำโขงหรือไม่ โดยการศึกษาจะใช้วิธีการประมวลผลจากข้อมูลที่ได้จากการสำรวจทั้งหมด ตั้งแต่การจับปลาด้วยอวนทับตลิ่ง การสำรวจตลาด และการบันทึกข้อมูลของชาวประมงที่สถานีเชียงคาน และสถานีท่าอุเทน ซึ่งในเบื้องต้น ได้กำหนดชนิดปลาที่จะทำการติดตามชนิดปลาที่จะศึกษาไว้ 2 กลุ่ม (อ้างอิงจากชนิดในรายงานของ MRC Fisheries Program) ดังนี้ กลุ่มที่อยู่ในสถานะคุกคาม จำนวน 2 ชนิด ได้แก่ ปลาหมากผาง (Tenualosa thibeaudaui) และปลายี่สกไทย (Probarbus jullieni) และปลาที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจจำนวน 3 ชนิด ได้แก่ ปลากาดำ (Labeo chrysophekadian) ปลาตะกาก หรือปลาโจกเขียว (Cosmochilus hardmandi) และ ปลาปากหนวด (Hypsibarbus malcomi)

โดยจะนำข้อมูลที่ได้ดำเนินการศึกษาและบันทึกในฐานข้อมูลผลการศึกษาของโครงการ
มาติดตามกลุ่มปลาที่พบในแต่ละช่วงเวลา และเปรียบเทียบกับข้อมูลในรายงาน Fish migration triggers in the Lower Mekong Basin and other tropical freshwater systems (MRC Technical Paper No.14) ซึ่งตีพิมพ์เมื่อปี พ.ศ. 2549

พื้นที่เป้าหมาย วิธีการเก็บตัวอย่าง และช่วงเวลาฤดูกาลในการศึกษา

1. การจับปลาด้วยอวนทับตลิ่ง (Beach seine)
2. การสำรวจตลาด (Market approach)
3. การบันทึกการจับปลาประจำวันของชาวประมง

ผลการศึกษาด้านประมง

องค์ประกอบชนิดของแพลงก์ตอนพืชและแพลงก์ตอนสัตว์ในแม่น้ำโขงทั้ง 8 จังหวัด จะเห็นว่ายังมีชนิดและปริมาณที่หลากหลาย โดยพบกลุ่มไดอะตอม (Diatom) และสาหร่ายสีเขียว (Green Algae) เป็นชนิดเด่น สามารถใช้เป็นดัชนีชีวภาพที่สำคัญ และบ่งชี้ความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งน้ำได้ 

ชนิดและความหลากหลายประชาคมของปลาเต็มวัย พบปลาจำนวนทั้งสิ้น 29 วงศ์ 132 ชนิด เป็นปลาพื้นถิ่น จำนวน 127 ชนิด และปลาต่างถิ่นหรือปลาที่ได้จากการเพาะเลี้ยง จำนวน 5 ชนิด โดยพบกลุ่มปลาขาวมีจำนวน 58 ชนิด กลุ่มปลาเทามีจำนวน 51 ชนิด และกลุ่มปลาดำมีจำนวน 23 ชนิด เมื่อเปรียบเทียบปลาทั้ง 3 กลุ่มระหว่างปี พ.ศ. 2559-2565 พบว่าจำนวนชนิดของปลาขาว ปลาเทา และปลาดำที่พบไม่มีความแตกต่างกัน โดยจากการศึกษาชนิดของปลาทั้งหมดที่ได้จากข้อมูลอวนทับตลิ่ง การรวบรวมจากตลาด ชาวประมงและข้อมูลการสัมภาษณ์ชาวประมง ระหว่างปี พ.ศ. 2559-2567 พบชนิดปลาทั้งสิ้น 257 ชนิด แบ่งเป็นจำนวนชนิดปลาที่พบเฉพาะก่อนเปิดใช้เขื่อนหรือก่อนสร้างเขื่อน (พ.ศ. 2559-2562) จำนวน 32 ชนิด ชนิดปลาที่พบเฉพาะหลังเปิดใช้เขื่อนหรือหลังสร้างเขื่อน (พ.ศ. 2563-2566) จำนวน 33 ชนิด และชนิดปลาที่พบตลอดการศึกษา จำนวน 192 ชนิด ซึ่งยังพบการแพร่กระจายองค์ประกอบของปลา และโอกาสในการพบที่หลากหลายแตกต่างกันตามช่วงฤดูกาลและพื้นที่ที่ทำการศึกษา ส่วนค่าดัชนีทางนิเวศวิทยา พบว่า ค่าดัชนีความหลากหลายทางชีวภาพ ดัชนีความเท่าเทียม ดัชนีความมากชนิดของปลา ความอุดมสมบูรณ์ของปลา และความชุกชุมของปลามีความแตกต่างกันตามช่วงฤดูกาลและพื้นที่ที่ทำการศึกษา แสดงให้เห็นถึงความหลากชนิดพันธุ์ของสัตว์น้ำและสามารถบ่งชี้ให้เห็นถึงสภาพทางนิเวศวิทยาของแม่น้ำโขง